Jak wskazać, kto ma odziedziczyć spadek?

Jak zapisać w spadku mieszkanie wnuczce, żeby nie miała do niego praw jej matka? Wyjaśnia adwokat ze Świecia Marlena Słupińska-Strysik.

Odpowiadamy na pytanie naszej czytelniczki, która chciałaby zapisać w spadku mieszkanie wnuczce w taki sposób, aby nie miała do niego praw matka wnuczki (synowa czytelniczki).

Na wstępie muszę poczynić jednak zastrzeżenie, że skuteczność zaproponowanych niżej rozwiązań zależy od bardzo wielu indywidualnych okoliczności. Nie można ich w prosty sposób przenosić na swoją sytuację bez uprzedniej konsultacji z prawnikiem. Generalnie wspomniany skutek można osiągnąć na dwa sposoby: w drodze spowodowania dziedziczenia przez wnuczkę konkretnej rzeczy (mieszkania) lub w drodze eliminacji z dziedziczenia córki czytelniczki.

Zapis windykacyjny w testamencie

Pierwszy z wymienionych sposobów sprowadza się do dokonania tzw. zapisu windykacyjnego. Jest to zastrzeżenie poczynione w testamencie, na mocy którego spadkobierca nabywa konkretnie wskazaną rzecz z majątku zmarłego. Tego typu zastrzeżenie musi być jednak poczynione u notariusza. Jest to szczególnie korzystne dla tych spadkodawców, których majątek składa się z kilku składników o podobnej wartości. Wówczas, w dużym uproszczeniu, może nimi obdzielić spadkobierców wg swojego uznania. Niemniej słabością tego rozwiązania jest to, że matce wnuczki będzie przysługiwało prawo do zachowku, co będzie wiązało się z koniecznością jej spłaty przez wnuczkę.

Wydziedziczenie spadkobiercy w testamencie

Dlatego być może skuteczniejszą metodą jest doprowadzenie do eliminacji matki z dziedziczenia po naszej czytelnicze. Dzieje się to w drodze tzw. wydziedziczenia. Polega ono na zapisaniu w testamencie, że – w tym przypadku matka – zostaje pozbawiona zarówno prawa do dziedziczenia, jak i prawa do zachowku. Niemniej należy pamiętać, że wydziedziczanie jest dopuszczalne jedynie w ściśle określonych przez prawo przypadkach.

Należą do nich: uporczywe postępowanie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego wbrew woli spadkodawcy, dopuszczenie się przeciwko spadkodawcy lub bliskiej mu osoby umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu, wolności albo rażącej obrazy czci czy wreszcie uporczywe niespełnianie przeciwko spadkodawcy podstawowych obowiązków rodzinnych. Aby wydziedziczenie było skuteczne, należy szczegółowo opisać jego przyczynę w testamencie.

Umowa dożywocia

Pamiętajmy jednak, że skutek w postaci przeniesienia własności mieszkania można osiągnąć także poza ścieżką testamentową. Otóż rozsądnym rozwiązaniem jest spisanie z wnuczką umowy dożywocia. Dzięki temu wnuczka zyska mieszkanie bez obowiązku spłaty matki, a nasza czytelniczka zyska opiekę w czasie jesieni życia.

MAMY PRAWO

Każdy, kto chciałby zaproponować zagadnienie prawne do wyjaśnienia przez adwokat ze Świecia Marlenę Słupińską-Strysik, może przesłać je e-mailem na adres redakcji: [email protected].

Już głosowałeś!